Hiperfokal odaklama

Hiperfokal uzaklık, tüm odak uzaklığı ve diyafram açıklığı ayarlarında maksimum alan derinliğini kadraja alabildiğiniz uzaklıktır. Bu, hiperfokal uzaklıkta odaklanmanın fotoğraflarında ön plan ile ufuk arasında keskinlik yaratmak isteyen manzara fotoğrafçıları başta olmak üzere, tüm fotoğrafçılar için faydalı bir tekniktir.

Alan derinliği odak noktasının hem önünde hem arkasında yaklaşık iki katı kadar alan kapladığı için çoğu fotoğrafçı, keskin görünmesini istedikleri sahnenin üçte birine odaklanarak hiperfokal uzaklığı yaklaşık olarak belirlerler. Bu yaklaşım faydalı olmakla birlikte odak noktasının neresi olacağını belirlemek zor olabileceğinden mümkünse doğru hiperfokal odaklama için aşağıdaki adımları izlemeniz önerilir.

İlk adım, fotoğraf makinenizi tripoda yerleştirip, sahneyi kadraja almak için size ihtiyacınız olan görüş açısını sunan lensi seçmektir. Zum lens kullanıyorsanız hiperfokal uzaklığı hesaplamak için gerekli olan, kullanmak istediğiniz odak uzaklığını bulun.

Diyafram açıklığını tamamen kontrol edebilmek için fotoğraf makinenizi Diyafram Önceliği (Av) moduna veya Manuel (M) moda ayarlayın. Hiperfokal uzaklığı kullanmanın asıl amacı maksimum düzeyde keskinlik elde etmek olduğu için yüksek alan derinliği sunan düşük bir diyafram açıklığı kullanmanız gerekir. Bununla birlikte, en keskin fotoğrafları elde etmek için lensinizdeki en düşük diyafram açıklığını kullanmaktan kaçının. Örneğin lensinizin en düşük diyafram aralığı f/22 ise bunun yerine f/16 kullanmayı deneyin. Hatta ayrıntıların f/11'de daha da keskin göründüğünü fark edebilirsiniz. Bunun sebebi, en düşük diyafram açıklığı ayarlarında kırınım yumuşatma efektlerinin daha dikkat çekici olmasıdır. Fotoğraf makinenizde, keskinliği bir seviyeye kadar geri kazanmanıza yardımcı olan "Kırınım düzeltme" özelliği olabilir. Bu özellik, "Lens sapma düzeltmesi" ayarlar ekranından etkinleştirilebilir.

Odak uzaklığı ve kullanmak istediğiniz diyafram açıklığını belirledikten sonra bu formülü kullanarak hiperfokal uzaklığı hesaplayabilirsiniz.

Hiperfokal mesafe = (Odak uzunluğu x Odak uzunluğu) / Bulanıklık dairesi x F-stop

Odak uzaklığı, kullandığınız lens veya zum ayarına bağlıdır.

"Bulanıklık dairesi" değeri, APS-C EOS fotoğraf makineleri için 0,019 mm ve tam kare EOS fotoğraf makineleri için 0,030 mm'dir.

F değeri, fotoğraf makinesinde ayarladığınız diyafram açıklığının değeridir.

Örneğin, tam kare bir fotoğraf makinesinde 28 mm lens ve f/16 ayarı yaparsanız hiperfokal uzaklık yaklaşık 1,6 metredir.

28 mm x 28 mm = 784 mm

0,030 mm x 16 = 0,48 mm

784 mm / 0,48 = 1633 mm (1,63 m)

Bu hesabı sizin için yapabilecek çok sayıda hiperfokal uzaklık akıllı cihaz uygulaması bulunur. İyi bir uygulama, doğru değer için fotoğraf makinenizi veya sensör boyutunuzu seçme şansı sağlar. Fotoğraf makinesi bilgisini, diyafram açıklığını ve odak uzaklığı verilerini girdiğinizde hesaplanan hiperfokal uzaklığı verir.

Burada en iyi seçenek, manuel odak kullanmaktır. Lenslerin çoğunda, hiperfokal uzaklığı hesaplamanın en kolay yolu olan uzaklık ölçeği bulunur. Sizinki bu lenslerden biri değilse doğru noktaya odaklandığınızdan emin olmanın en iyi yolu, uzaklığı fotoğraf makinesi sensöründen ölçmektir. Bunu bulmak için fotoğraf makinenizin gövdesindeki işareti arayın. İstiyorsanız şerit metre de kullanabilirsiniz ancak adım veya ayak uzunluğunuzu biliyorsanız hiperfokal uzaklığa gidip işaret olarak kullanabileceğiniz belirleyici bir öğe bulmanız yeterlidir.

Lensi vizörden bakarak odaklayabilirsiniz fakat çoğu fotoğrafçı; büyütülmüş görünümün, odağın kesinlikle doğru noktaya ayarlandığından emin olmayı kolaylaştırması sebebiyle manuel odaklama yaparken Canlı Kontrol kullanmayı daha faydalı bulur.

Lens odaklandığında ve pozlama, seçtiğiniz diyafram açıklığı ile ayarlandığında maksimum alan derinliği elde edecek şekilde çekim yapabilirsiniz.