Monokrom: Siyah-beyazdan daha fazlası

Renk algısı ile duygu arasında güçlü bir bağ vardır. Farklı renklerin bizi nasıl etkilediğine dair psikolojik teoriler mevcuttur. Kültürler arasında farklılık gösterse de, genellikle yeşil veya mavinin sakinleştirici olduğu, buna karşın, kırmızı veya turuncunun uyarıcı olduğu, hatta bizi acıktırdığı düşünülür! Bu fikirler, giysi seçimlerimizi, evlerimizin dekorasyonunu ve fotoğrafçılık söz konusu olduğunda, çektiğimiz görüntüleri etkiler.

Ancak herkes renkleri aynı şekilde algılamaz. İngiltere'de yaşayan güzel sanatlar fotoğrafçısı Chris Ward, yeşilin tonlarını görmede zorlanma anlamına gelen, döteranopi adı verilen bir durumla doğmuş. Ancak görme yetisinin diğer insanlara kıyasla ince detayları, ince kontrastı ve farklı dokuları tanımaya daha yatkın olduğunu fark etmiş. Bu özelliği, monokrom fotoğrafçılık alanında bir uzman olarak ona çok faydalı olmuş.

Genellikle yanlış bir şekilde siyah-beyaz ile aynı anlamda kullanılan monokrom, kadrajdaki her şeyin tek bir rengin tonları olarak göründüğü bir görüntüyü tanımlar. Bu herhangi bir renk olabilse de, genellikle gri veya sepyadır. "Siyah-beyaz olarak düşündüğümüz şey genellikle gri skalasıdır; çünkü grinin tüm tonlarını içine alır," diye açıklıyor Chris. Monokroma çok uygun belirli sahneler vardır; Chris'in dikkatini doğal olarak tam da böyle sahneler çekiyor. Bu sahnelerde ilginç bir ton aralığı oluşturan dokular veya gölgeler bulunabilir; örneğin, bir ormanda lekeler oluşturacak şekilde düşmüş ışık, kayalardaki kaba desenler veya bir nehrin çağlayan suları.

Ancak basitleştirmek gerekirse neredeyse grafik çekimlerle de aynı etki elde edilebiliyor. Chris, "Ben aslında monokrom fotoğrafçılığın renkli fotoğrafçılıktan daha az sınırlayıcı olduğunu düşünüyorum; çünkü zaten oldukça soyut olduğu için bir fotoğrafı tuhaf göstermeden daha ileri taşıyabiliyorsunuz," diyor. "Renkli bir görüntüyü aşırı pozlamak istersem berbat görünür." Monokromda ise aşırı pozlama çarpıcı, minimalist bir stil yaratabilir.

Chris, çekimlerini kadrajlarken maksimum esneklik elde etmek için Canon EOS R6 ve Canon RF 24-105 mm F4-7.1 IS STM lens ile çalışmış. Monokrom fotoğrafçılıkta lens seçimi, renkli fotoğrafçılıktaki ile büyük ölçüde aynıdır; farklı olan çekimin kompozisyonudur. "İzleyicinin gözünü yönlendirmek için renk kullanmak yerine vurgu ve kontrastı kullanırsınız. Resim Stilleri menüsünde, 'monokrom' adlı stili seçebilirsiniz ve bunun altında netlikten kontrasta kadar her şeyi ayarlayabileceğiniz başka bir menü bulabilirsiniz," tavsiyesinde bulunuyor Chris. "Fotoğraf makinesinin farklı renklere tepkisini değiştiren bir dahili filtre de ekleyebilirsiniz; böylece kırmızı, yeşil, mavi, sarı veya turuncu olan her şey daha koyu görünür." Chris, manzaralarda gökyüzünü ve yaprakları koyulaştırarak istenmeyen dikkat dağıtıcı unsurları ortadan kaldırdığı için daha çok kırmızı filtre kullanıyor.

EF veya EF-S lenslerle birlikte Canon EOS R Sistemi gövde kullanıyorsanız İçe Takmalı Filtre Yuva Adaptörü EF-EOS R, manzaralarınıza hayat vermek için içe takmalı nötr yoğunluk (ND) filtreleri veya polarize filtreler kullanmanıza da olanak verir.

Resim Stillerini kullanarak Canon EOS R6'da çektiğiniz görüntüler sıkıştırılmış JPEG dosyaları olarak kaydedilir. Ancak RAW çekim yapıyorsanız dosyalarda fotoğraf makinesi tarafından çekilen tüm verileri korunur. "RAW dosyalarıyla çalışmanın avantajı, düzenleme yaparken bana daha fazla bilgi vermesi," diyor Chris.

Chris her gün çoğunlukla renkli çekim yapıyor. "Çeşitli fotoğrafçılarla konuştum; renk körü olmayanlar fotoğraf makinesi ekranını monokrom olarak ayarladıklarında monokrom çekim yapmayı daha kolay bulurken renk körü fotoğrafçılar renkli çekim yapmayı tercih ediyor," diye açıklıyor.

Chris, "Siyah-beyaz fotoğrafları düzenleme konusunda bana başlarken verilen iyi bir tavsiye başlangıçta her zaman çok ileri gitmekti," diyor. "Bir post prodüksiyon yazılımınızda bir ayar yaparken görüntünün iyi göründüğü bir aralık olur. Bunun ötesine geçerseniz kötü görünür, altına indiğinizde ise yeterince iyi olmaz," diye devam ediyor. "Ancak çok ileri giderek başlayıp sonra geri aldığınızda elde ettiğiniz sonuç büyük ölçüde ulaşabileceğinizin en iyisidir."

Şaşırtıcı bir şekilde, monokrom fotoğrafları düzenlerken renkler gerçekten önemli bir araç olabilir. "Düzenleme yazılımınızda siyah-beyaza dönüştürdüğünüzde, renk kanalı ayar düğmelerine erişiminiz olur," diye açıklıyor. "Renk, kontrast oluşturmak için bir araç olarak kullanılabileceğinden, rengin hangi noktada bu rolü üstlendiğini belirleyebilir ve bunun yerine ton açısından kontrast yaratabilirsiniz."

Yazılımınıza bağlı olarak genellikle altı renk ayar düğmesi bulunur; bunların her biri farklı bir renk kanalının parlaklığını etkiler. Örneğin bir manzara çekiminde, mavi ve turkuaz ayar düğmeleriyle oynayarak gökyüzünün tonunu, sarı ve yeşil ayar düğmeleriyle oynayarak bitkilerin tonunu değiştirebilirsiniz. Kırmızı ayar düğmesi tuğla binalarda faydalı olabilirken, turuncu ayar düğmesi portrelerdeki cilt tonlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Chris, "çalışılacak en zor senaryo muhtemelen çimlerin yanındaki kayalardır," diyor. "Bunu monokroma dönüştürdüğünüzde, birinin diğerine göre öne çıkmadığı orta tonlu, yavan bir görüntü elde edilebilir. Düzenleme yazılımınıza girip yeşil ve sarı kanalın parlaklığını değiştirirseniz kaya aynı kalır ancak çimler daha parlak hale gelir. Çiçek çekimlerinde, bitkinin farklı kısımlarındaki tonları ayırmak için bu kanalları kullanabilirsiniz."

Chris, tamamen siyah-beyaz çekim yaptığı durumlarda, yazıcısını "gri tonlamalı" olarak ayarlıyor ancak çoğunlukla renkli baskı alıyor.

"Post prodüksiyon aşamasında görüntülerime hafif renk tonları ekleyip ardından renkli baskı almayı tercih ediyorum," diyor. "Pozlama düzeyini yaklaşık yarım stop artırıyorum. Çünkü fotoğrafa ekrandan baktığınızda her zaman baskıda göründüğünden daha parlak görünür."

Chris, bölünmüş ton efekti kullanarak aydınlık alanlara ve gölgelere farklı renkler uygulamayı seviyor. "Aydınlık alanlara biraz daha sıcak, gölgelere daha soğuk tonlar uygulama eğilimindeyim. Bu, görüntüyü bir üst seviyeye taşımaya çok yardımcı oluyor."

Canon imagePROGRAF PRO-300 gibi kompakt bir A3 yazıcı, yüksek kaliteli monokrom baskılar için idealdir.

Peki monokrom fotoğrafçılık denemeleri yapmak ilginizi çekiyorsa nereden başlamalısınız? Chris, "çiçeklerle pratik yapın," diyor. "Kullanabileceğiniz çok sayıda incelikli doku ve farklı renkler var. Bir çiçeği tanımlayan şey çoğunlukla rengi olduğundan, çiçeklerin monokrom olarak doğal görünmesini sağlayabiliyorsanız öğrendiklerinizi diğer her şeye uygulayabilirsiniz."

Ansel Adams'ın dramatik manzaraları, Dorothea Lange'nin duyguyu izleyiciye ileten portreleri veya Henri Cartier-Bresson'ın canlı sokak sahneleri gibi, tarihteki ikonik fotoğrafların çoğu siyah-beyazdır. Bu fotoğrafçılar renk körü değildi; renkli fotoğrafçılığın doğuşundan önce ellerinde bulunan araçlarla çalışıyorlardı; ancak dünyayı farklı görerek desenlerin, ince ayrıntıların, gri tonlarının hakkını verdiler.

Günümüzde, dijital fotoğraf makinenizdeki monokrom seçenekleri aynı şeyi yapabilmenizi, çevrenizi alternatif bir perspektiften görmenizi ve gördüklerinizi yeni yollarla yorumlamanızı sağlar.



Yazan: Rachel Segal Hamilton