Yeni başlayanlar için lens seçme kılavuzu

Yeni bir lens mi arıyorsunuz? Belki de kompakt bir fotoğraf makinesinden lensleri değiştirilebilen bir fotoğraf makinesine geçiyorsunuz ya da çekim potansiyelinizi fotoğraf makinenizle birlikte gelen kit lensinin ötesine taşımayı hedefliyorsunuz. Size en uygun lensi bulmak için bilmeniz gerekenleri burada açıkladık.

Bir Canon lensin adı, lensle ilgili tüm önemli bilgileri içerir. Örneğin Canon RF 100mm F2.8L MACRO IS USM'yi ele alalım:

• RF = Canon fotoğraf makinelerindeki farklı lens yuvası türlerine karşılık gelen lens türü.
• 100mm = Lensin odak uzaklığı.
• F2.8 = Maksimum diyafram açıklığı.
• L, bu lensin Canon'un L serisi "profesyonel" (yüksek kaliteli) ürün serisinden olduğu anlamına gelir.
• MACRO = Görüntüleri makro büyütme düzeyinde yakalama özelliğini içerir.
• IS = Lens, fotoğraf makinesinin sarsılmasından kaynaklanan bulanıklığı azaltmak için dahili bir optik Görüntü Sabitleyiciye sahiptir.
• USM = Hızlı ve sessiz bir odaklama motoru olan Ultra Sonik Motor.
• Uzman düzeyinde lenslerin adlarında Fisheye, DS (Odak Dışı Düzleştirme) veya DO (Kırınımlayıcı Optikler) gibi, lensteki tasarım veya teknolojilerle ilgili başka öğeler bulunabilir.
• Bazı lenslerin adında II veya III ibareleri de bulunabilir. Bu, lensin özelliklerini değil, model numarasını belirtir. Örneğin, EF 75-300mm f/4-5.6 III USM, bu EF zoom lensin üçüncü versiyonu olup, 75-300 mm odak uzaklığı aralığına, f/4 - f/5,6 diyafram açıklığı aralığına ve USM motora sahiptir.

Herhangi bir lens satın almadan önce fotoğraf makinenizle uyumlu olup olmadığını kontrol etmeniz önemlidir. Her Canon EOS fotoğraf makinesi dört farklı lens yuvasından birini kullanır. Her lens türü, belirli bir lens yuvasına uyacak şekilde tasarlanmıştır:

• RF ve RF-S lensler EOS R Sistemi aynasız fotoğraf makineleri ile kullanım içindir. Aşağıdaki bilgilere bakın.
• EF, TS-E (eğme-kaydırma) ve MP-E (makro) lensler Canon EOS DSLR fotoğraf makinelerindeki EF yuvası için tasarlanmıştır. Bu lensler aynı zamanda EF-EOS R Yuva Adaptörüyle EOS R Sistemi fotoğraf makinelerinde kullanılabilir.
• EF-S lensler APS-C DSLR'ler içindir. Tam kare DSLR'lerle birlikte kullanılamazlar ancak yuva adaptörüne sahip EOS R Sistemi fotoğraf makineleriyle (tam kare veya APS-C) birlikte kullanılabilirler.
• EF-M lensler, EOS M aynasız fotoğraf makineleri içindir ve başka herhangi bir fotoğraf makinesi türüyle kullanılamaz.

Tüm EOS R Sistemi fotoğraf makinelerinde aynı RF yuvası bulunur; yani serideki tüm fotoğraf makineleri herhangi bir RF veya RF-S lens ile birlikte kullanılabilir. RF-S lensler APS-C fotoğraf makineleri için tasarlanmıştır ancak tam kare EOS R Sistemi fotoğraf makineleriyle de kullanılabilir. Bununla birlikte fotoğraf makinesi, görüntü alanını lensin daha küçük APS-C kapsamına uyacak şekilde otomatik olarak kırpar.

EOS R7, EOS R10 veya EOS R50 gibi bir APS-C EOS R Sistemi fotoğraf makinesinde tam kare RF lens (veya adaptörle EF lens) de kullanılabilir. Ancak APS-C sensörleri tam kare sensörlerden daha küçüktür, yani sensör lensin tam görüş alanını kullanmaz. Bunun yerine, görüntüyü sensörün daha küçük etkin alanına uyacak şekilde kırpar. Canon fotoğraf makinelerinde "kırpma faktörü" 1,6x'tir. Bu özellik, görüntüyü yakınlaştırarak, 50 mm bir lense tam kare fotoğraf makinesindeki 80 mm lens ile aynı görüş alanını (50 x 1,6 = 80), 100 mm bir lense ise 160 mm lens ile aynı görüş alanını sunar. Örnekler bu şekilde çoğaltılabilir.

Bir APS-C fotoğraf makinesindeki bir lensin etkin odak uzaklığını hesaplamak için lensin odak uzaklığını 1,6x ile çarpmanız yeterlidir. Alternatif olarak, değişken odak uzaklığına sahip bir zoom lens kullanırken işleri kolaylaştırmak için ücretsiz Canon Fotoğraf Rehberi uygulamasında bir Etkin Odak Uzaklığı hesaplayıcı bulunur.

Bir lensin odak uzaklığı, optik merkezi ile fotoğraf makinesi sensörü arasındaki mesafedir. Bu bilgi, genellikle lensin üzerinde belirtilir. Sabit (sabit odak uzaklığına sahip) lenslerde bu değer 24 mm veya 135 mm gibi tek bir sayıdır. Zoom (değişken odak uzaklığına sahip) lenslerde ise 15-35 mm veya 24-70 mm gibi bir aralık olacaktır.

Lensin odak uzaklığı, görüş alanını belirler ve lensler geniş açılı, standart ve telefoto olmak üzere üç geniş kategoriye ayrılabilir.

• 35 mm'ye kadar olan geniş açılı lensler, fotoğrafını çektiğiniz sahnenin daha büyük bir bölümünü kapsayacağından, manzara fotoğrafçılığı için idealdir. Yaklaşık 24 mm'nin altındaki lensler (tam kare eşdeğeri) bazen "ultra geniş açılı" olarak adlandırılır.
• Standart lensler genellikle 50 mm odak uzaklığına sahiptir. Bunların insan gözü ile yaklaşık olarak eşleşen "doğal" bir perspektife sahip olduğu söylenir; bu da onları çok amaçlı kullanım, seyahat ve portre fotoğrafçılığı için ideal kılar.
• Telefoto lens, yaklaşık 85 mm veya daha fazla odak uzaklığına sahip bir lenstir. 600 mm, 800 mm ve hatta 1.200 mm'ye kadar lensler bulabilirsiniz. 300 mm'nin üzerindeki lensler bazen "süper telefoto" olarak adlandırılır ve genellikle fotoğrafçıların konuları uzaktan çekmesi veya sahnenin küçük bir bölümünü seçmesi gereken vahşi yaşam ve spor/aksiyon fotoğrafçılığı gibi türlerde kullanılır.

Bazı zoom lensler, birden fazla kategoriyi kapsarken, bazıları geniş açıdan telefotoya kadar (örneğin, 24-240 mm) büyük bir aralığı kapsar.

Sabit lens kullanmak mı yoksa zoom lens kullanmak mı daha iyidir? Zoom lensler daha fazla çok yönlülük sunar, yani farklı çekim durumlarına hazırlıklı olmak için çantanızda çok sayıda lens taşımanız gerekmez. Ancak çoğu sabit lens daha iyi optik kaliteye sahiptir ve genellikle daha geniş diyafram açıklıklarıyla sunulur. Aşağıdaki bilgilere bakın.

Basitçe ifade etmek gerekirse bir lensin diyafram açıklığı ışığın içinden geçtiği açıklıktır. Diyafram açıklığının ölçüsü f/2,8, f/4 vb. şeklinde f stopları cinsinden ifade edilir. Eğik çizgi her zaman lens adlarına dahil edilmez ancak f stop'u aslında bir kesir olduğundan önemlidir:

Diyafram çapı = odak uzaklığı (f) bölü f sayısıdır

Bunu kavradıktan sonra, daha küçük f sayısının neden daha büyük bir diyafram açıklığı anlamına geldiğini anlayacaksınız. f sayısı kesrin paydasıdır ve 1/4, 1/16'dan daha büyüktür. Sayı ne kadar küçükse lensin sahip olduğu maksimum diyafram açıklığı o kadar geniştir: f/1,4 çok geniştir, f/4 dardır, f/16 ise daha dardır.

Açıklık ne kadar geniş olursa fotoğraf makinenizin sensörüne o kadar fazla ışık ulaşır. Bu da özellikle düşük ışık koşullarında daha iyi sonuçlar anlamına gelir. Geniş maksimum diyafram açıklığına (küçük f sayısı) sahip bir lens "hızlı" lens olarak bilinir. Daha fazla ışık girişine olanak verdiğinden, aynı pozlamayı elde etmek için daha küçük diyafram açıklığına sahip bir lensle ihtiyaç duyacağınızdan daha yüksek bir enstantane hızı kullanabilirsiniz.

Ayrıca, diyafram açıklığı görüntünün alan derinliğini, yani fotoğrafını çektiğiniz sahnenin ne kadarının net odakta olduğunu da belirler. Örneğin, geniş diyafram açıklığı (daha küçük f sayısı) sığ alan derinliği sağlayarak portrelere ilgi çekici bulanık bir arka plan kazandırır. Daha dar bir diyafram açıklığı (daha büyük f sayısı) daha fazla alan derinliği sağlar; bu da geniş bir manzara fotoğrafında önden arkaya netlik sağlamak için idealdir. Kapsamlı diyafram açıklığı kılavuzumuzda daha fazla bilgi bulabilirsiniz.

Bazı zoom lensler değişken maksimum diyafram açıklığına sahiptir. Yani, ayarlayabileceğiniz maksimum diyafram açıklığı, zoom'un hangi konumda ayarlandığına bağlı olarak değişir. Örneğin, maksimum diyafram açıklığı RF 24-240mm F4-6.3 IS USM lensin 24 mm tarafında f/4 iken 200 mm tarafında f/6,3'tür.

Sabit lensler en geniş diyafram açıklıklarını sunduğundan, düşük ışıkta çekim yapmak ve sığ alan derinliği oluşturmak için ideal bir seçenektir. Gereken optik hassasiyet nedeniyle, çok geniş diyafram açıklığına sahip lensler maliyetli olsa da bu her zaman geçerli değildir. Popüler Canon RF 50mm F1.8 STM lens gibi uygun maliyetli seçenekler mevcuttur.

Zoom lenslerde, f/2,8 gibi makul ölçüde geniş bir maksimum diyafram açıklığına sahip bir lens seçtiğinizde geniş diyafram açıklığı ve farklı odak uzaklıklarının esnekliği arasında mükemmel bir denge elde edersiniz.

Tüm lensler, karmaşık optik ve mekanik mühendisliği ürünleridir ancak bazı bileşenler, malzemeler ve teknolojiler diğerlerinden daha pahalıdır. Bir lensin maliyeti, kullanılan cam türü, gölgelenme ve parlama gibi sorunları azaltmak için optik elemanlara uygulanan özel kaplamalar veya işlemler ya da toz ve neme karşı direnci artırmak için kullanılan hassas yapılar ve sızdırmazlık malzemeleri gibi birçok faktörden etkilenebilir. Canon'un, lens adında diyafram açıklığından sonra L ile belirtilen L serisi lensleri, profesyonel kullanıcıların zorlu performans ve dayanıklılık gereksinimlerini karşılamak üzere tasarlanmış ve üretilmiştir.

Bazı lensler, fotoğraf makinesinin sarsılmasından kaynaklanan görüntü bulanıklığını gidermek için dahili görüntü sabitleme (IS) özelliğine sahiptir. Bu lenslerin adlarında IS ibaresi bulunur. Bazı lenslerin yan tarafında, IS'yi etkinleştirmek için bir anahtar ve farklı çekim durumlarında farklı IS modları arasında geçiş yapmak için ayrı bir anahtar bulunabilirken bazılarında bu anahtar bulunmaz. Örneğin, düşük ışık koşullarında çekim yapıyorsanız ve düşük enstantane hızı kullanmanız gerekiyorsa IS size fayda sağlar. IS özelliğini kullandığınızda, elde çekim yaparken bile net fotoğraflar elde edebilirsiniz. Tripodunuzun olmadığı, tripod kullanmanın pratik olmadığı veya tripodlara izin verilmeyen bir yerde olduğunuz durumlarda da IS size yardımcı olur. Bu örnek, motor sporlarından dağcılığa kadar her fotoğrafçılık türü için geçerlidir. IS özelliğine sahip bir lensin teknik özellikleri (örneğin, Canon sitesindeki web sayfasında bulunabilir) IS'den ne kadar fayda sağlamayı bekleyebileceğinize dair bilgiler içerse de bu fayda odak uzaklığı, enstantane hızı ve diğer faktörlere göre farklılık gösterir.

Böcekleri, çiçekleri veya diğer küçük konuları yakından çekmek mi istiyorsunuz? Bunu farklı kurulumlarla yapabilirsiniz ancak adında MACRO ibaresi yer alan bir makro lens, yakın bir minimum odaklama mesafesi ve 0,5x veya daha fazla büyütme değeri ile yakın çekim yapmanıza yardımcı olur. Makro lenslerin tüm fotoğrafçılık türleri için kullanılabileceğini unutmayın. Örneğin RF 24mm F1.8 MACRO IS STM, makro fotoğrafçılığın yanı sıra manzara fotoğrafçılığı ve vlog çekimleri için de ideal olan kompakt, hafif ve geniş açılı bir lenstir.

Bir lensin boyutları ve ağırlığı, kit çantanızda başka kaç adet lens olduğu ve yanınızda neleri taşırken kendinizi rahat hissettiğiniz gibi faktörlere bağlı olarak sizin için önemli olabilir. EOS R Sistemi fotoğraf makineleri EF lenslerle (ağırlığı biraz artıran yuva adaptörüyle kullanıldığında) çalışabilse de, tercihen RF lensler daha iyi bir seçim olacaktır. RF lensler genel olarak EF lenslerden daha küçük ve daha hafiftir. Ayrıca, fotoğraf makinesi ile lens arasında çok daha hızlı iletişim gibi birçok teknik avantaj da sağlarlar.

Ancak RF lensler arasında bile, teknik özellikler açısından çok yakın görünen ancak boyutları farklı olan lensler bulabilirsiniz. Örneğin, RF 24 mm F1.8 MACRO IS STM ve RF 28 mm F2.8 STM, benzer odak uzaklıklarına sahiptir ve her ikisi de sokak ve seyahat fotoğrafları veya günlük fotoğraflar çekmek üzere dolaşırken yanınıza almaya uygun lenslerdir. Bununla birlikte, "pankek" lens olarak da bilinen RF 28mm F2.8 STM, yalnızca 24,7 mm uzunluğu ve 120 g ağırlığı ile oldukça kompakttır. RF 28 mm F2.8 STM, 63,1 mm uzunluğa ve 270 g ağırlığa sahiptir. Boyut ve ağırlık birincil önceliğiniz ise 28 mm lens mükemmel bir seçenektir. Ancak 24 mm lens daha geniş bir maksimum diyafram açıklığı sunar ve 0,5x büyütme özelliği ile makro fotoğrafçılık için de kullanılabilir. Bu nedenle, önceliğiniz daha fazla esneklik ise kompakt boyutlardan ve hafiflikten feragat etmek karşılığında bunu elde edebilirsiniz.

Lens seçerken yardıma ihtiyacınız varsa Canon'un kullanışlı lens bulma aracı, fotoğraf makinenize, çekim yapmak istediğiniz türe ve en çok önem verdiğiniz özelliklere göre öneriler sunar. Aklınızda belirli bir tür varsa portre fotoğrafçılığı, manzara fotoğrafçılığı, aksiyon fotoğrafçılığı ve vahşi yaşam fotoğrafçılığı için en iyi lenslere yönelik kılavuzlarımıza göz atmak karar vermenize yardımcı olabilir.

Bir sonraki adımı atıp fotoğrafçılığınızı daha da ileriye taşımaya hazır mısınız? Önerilerimiz, bilinçli lens seçimleri yapmanıza ve her zaman hayal ettiğiniz fotoğrafları çekmeye başlamanıza yardımcı olacak.