Güncel ve zamansız: Siyah-beyaz fotoğrafçılıkla yaratıcılığınızı konuşturun

Siyah-beyaz fotoğraflar oluşturmak için iki seçenek vardır: Renkli çekim yapıp post prodüksiyon aşamasında görüntünüzü siyah-beyaza dönüştürebilir ya da fotoğraf makinenizin Görüntü Stili menüsünden Monokrom seçeneğini belirleyerek fotoğrafın nasıl görüneceğini LCD ekranı veya elektronik vizöründen (EVF) görebilirsiniz.

Renkli olarak güzel görünen bir manzara, siyah-beyaz olarak güzel görünmeyebilir veya bunun tersi olabilir. Örneğin kırmızı çiçekler renkli çekimde yeşil bir arka planla öne çıkar. Ancak aynı nesneyi siyah-beyaz olarak çektiğinizde hem kırmızının hem de yeşilin birbirine yakın gri tonlarına dönüştüğünü görebilirsiniz.

Pratik yapmak siyah-beyaz olarak "görmenize" yardımcı olabilir ancak bu öğrenme sürecini hızlandırabilirsiniz. Genellikle, siyah-beyaz görüntülerin aynı konunun renkli görüntüsüne göre daha fazla kontrast gerektirdiğini görürsünüz. Aynı konuyu önce renkli, daha sonra da siyah-beyaz olmak üzere iki kez çekin ve görüntüleri karşılaştırın.

Siyah-beyaz fotoğrafçılık için RAW formatında çekim yapılması önerilir çünkü bu mod, Canon'un Digital Photo Professional (DPP) yazılımı kullanılarak JPEG kalitesinde dosyalarla mümkün olandan daha fazla ayarlama yapılabilmesini sağlar. Fotoğraf makinenizi RAW dosyaları kaydedecek şekilde ayarlamak, monokrom çekim yaparken bile görüntünün tüm renk bilgilerini saklamanızı sağlar.

• Mümkün olduğunca küçük bir diyafram açıklığı ve düşük bir ISO değeri kullanın
• Fotoğraf makinenizin histogramlarını kontrol edin
• Filtrelerle denemeler yapın
• RAW formatında çekim yapın ve fotoğraf makinesi seçeneklerinize bakın
• Siyah-beyaz fotoğraflarınızın kontrastını vurgulayın

Düğün fotoğrafçılığı için sıklıkla tercih edilen siyah-beyaz görüntüler, duygu ve drama hissini öne çıkarır. Monokrom ayrıca dikkati yüz ifadelerine çekme etkisine de sahiptir. Bunun yanı sıra evlilik yüzükleri ve ayakkabılar gibi küçük eşyalardan gelinlik ve hatta genel olarak mekan gibi önemli öğelere kadar çeşitli ayrıntıları ve şekilleri vurgulayabilir.

Siyah-beyaz fotoğrafçılık genel olarak portrelere çok uygundur. Bunun nedeni, geçtiğimiz yüzyıla ait pek çok simgesel portrenin siyah-beyaz olması ve bu stile aşina olmamızdır. Yandan aydınlatma eklemek, parlak alanlarla gölgeler arasında güçlü bir kontrast yarattığı için özellikle etkili olur.

Birçok manzara görüntüsünde gökyüzünün canlı mavisi veya gün batımının sıcak kırmızı tonları ön plana çıkar. Benzer şekilde, birçok doğa çekimi hayvanların zengin doğal tonlarını ve vahşi yaşamı temel alır. Siyah-beyaz manzaralar, genellikle ruh hali ve drama ile ilişkili farklı bir his uyandırırken monokrom doğa çekimleri hayvanlarda, böceklerde ve bitkilerde gördüğümüz güzel ayrıntıları vurgulamak için de kullanılabilir.

Hangi görüntülerin siyah-beyaza dönüştürülebileceğini öğrenmek, başlı başına bir beceridir. Temelde, rengi çıkararak bir şey "eklemek" istersiniz. Bu nedenle, kendinize görüntünün monokrom olarak sunulduğunda nasıl daha iyi görüneceğini sorun.

İlgi çekmek için renkleri temel almayan veya renklerin dikkati konudan uzaklaştırmadığı fotoğraflar elde etmeye çalışın. Işık ve gölgeyle yaratılan belirli bir duyguya veya yoğunluğa sahip manzara sahneleri, monokromun dramatik kontrastıyla vurgulanacağı için idealdir. Doğa fotoğrafçıları, eski ağaç kabukları veya kuş tüylerinin güzel dokusu gibi, renklerin kaldırılmasıyla öne çıkarılabilecek desenler ve ayrıntılar aramalıdır.

Manzaralar, özellikle sahnede çok az renk olduğunda ve canlı yeşiller veya birkaç kırmızı veya sarı çiçek olmadığında siyah-beyaz fotoğrafçılığa çok uygundur. Yapraksız ağaçların biçimine, taş duvarlara ve binalara odaklanabilirsiniz. Kompozisyon ve kontrast, resmin temel unsurları olur.

Canon EOS RP ve Canon EOS R6 gibi Canon aynasız fotoğraf makinelerinin elektronik vizöründen (EVF) görüntülenebilen ve Canlı Kontrol modunda EOS DSLR fotoğraf makinelerinin arka ekranına uygulanabilen üçte bir kuralı ızgarası, dikkat dağıtacak renklerin olmadığı siyah-beyaz fotoğraflarda özellikle kullanışlıdır. Ana konunuzu yatay ve dikey çizgilerden kesiştiği noktalardan birine yerleştirmek kompozisyonu güçlendirir.

Mimari fotoğraflar, binaların biçimini vurgulamak için genellikle siyah-beyaz olarak çekilir. Siyah-beyaz çekimle renkli çekime kıyasla elde edilen daha fazla kontrast, nesneye iyi uyar. Bu fotoğraflar, kısmen trafiğin ve insanların dikkat dağıtan etkisinden kaçınmak ancak aynı zamanda gökyüzünde henüz yükselmemiş güneşin ışıklarından da faydalanmak için genellikle sabahın erken saatlerinde çekilir. Bu ışık güçlü gölgeler oluşturur ve sert taşların veya betonun üzerine düştüğünde çekici bir estetik oluşturabilir. Siyah-beyazın sadeliği duygularda olduğu gibi dokuları da büyük ölçüde vurgular.

Gece fotoğrafçılığı, renkli olduğu kadar siyah-beyaz olarak da denemeye değer. Sokak lambalarının sarı parlaklığı veya dolunayın parıltısı genellikle bir mekana hayat verir. Buna alternatif olarak bir manzaradaki doku ve biçimler, siyah-beyaz çekimde daha iyi etkileyici olur. Güçlü şekillere, gölgelere ve ışığa dikkat çekmek istiyorsanız siyah-beyaz, farklı renk sıcaklıklarına sahip olan birden fazla ışık kaynağının neden olduğu sorunları ortadan kaldırır.

Doğaları gereği, spor ve aksiyon senaryoları genellikle rengarenktir. Bu nedenle yakalamaya çalıştığınız asıl kişi veya nesne sahnede kaybolur. Siyah-beyaza dönüştürmek dikkat dağınıklığını ortadan kaldırmanın yanı sıra ve insanların yüzlerindeki ifadeleri vurgulayabilir.

Yüksek kontrastlı sahneler siyah-beyaz fotoğraflara çok uygundur. Güneşin parlak olduğu ortamlarda çekilen görüntülerde derin gölgeler ve parlak vurgular elde edilir. Siyah-beyaz görüntülerde bunlardan en iyi şekilde faydalanılır ve efektler post prodüksiyon aşamasında dramatik görüntüler oluşturmak için güçlendirilebilir.

Siyah-beyaz film fotoğrafçılığında görüntünün tonlarını değiştirmek için genellikle lens filtreleri kullanılır. Örneğin sarı ve kırmızı filtreler mavi ışığı emerek, mavi gökyüzünün daha koyu görünmesini sağlar.

Bu yalnızca manzarayı daha dramatik hale getirmekle kalmaz, aynı zamanda beyaz bulutlarla gökyüzü arasındaki kontrastı da artırır. Buna alternatif olarak Canon EOS dijital fotoğraf makinelerinin Görüntü Stili ayarlarında genellikle bir filtre efekti bulunur. Filtre efektini simüle etmek ve belirli renkleri daha parlak veya daha koyu hale getirerek vurgulamak amacıyla monokrom tonları değiştirmek için sarı, kırmızı, turuncu veya yeşil rengi seçebilirsiniz.

Dramatik siyah-beyaz görüntüler genellikle yüksek kontrasta sahiptir. Bu, hem parlak vurgularda hem de koyu gölgelerde ayrıntıların korunabilmesi için fotoğraf makinesinin iyi bir dinamik aralığa sahip olmasını önemli kılar. Megapiksel ne olursa olsun, tam kare bir fotoğraf makinesi tipik olarak APS-C modelinden daha iyi dinamik aralık sunar. Bu nedenle özellikle Canon EOS RP, EOS R6 ve EOS 6D Mark II gibi fotoğraf makineleri çok iyi sonuç verir. Yine de, Canon EOS M50 Mark II ve PowerShot G7 X Mark III gibi kırpma sensörlü fotoğraf makineleri, fiziksel olarak daha küçük görüntü sensörlerine sahip olmalarına rağmen üstün kalitede siyah-beyaz fotoğraflar çekebilir.

Tüm bu fotoğraf makineleri, 14 bit renk derinliğiyle RAW kalite modunda görüntüler yakalayabilir. Bu, 8 bit JPEG moduna göre çok daha geniş bir dinamik aralık sunarak DPP gibi bir programda görüntü düzenlerken parlaklığı değiştirme ve kontrastı artırma konusunda çok daha fazla tolerans sağlar.

Tüm bu fotoğraf makinelerinde bulunan Monokrom Görüntü Stili, bulutlu mavi gökyüzünün kontrastını ve dramatik etkisini kademeli olarak artırmak üzere çekim aşamasında sarı, turuncu, yeşil veya kırmızı gibi dijital filtreler uygulayabilmeniz için ek avantajlara sahiptir. Retro bir görünüm yaratmak için Sepya gibi tonlama efektleri de mevcuttur. Aynasız fotoğraf makinelerinin avantajlarından biri, filtre ve ton efektlerini çekim sırasında doğrudan vizörde önizleme olanağıdır. Canlı Kontrol modunda çekim yaparken DSLR'nin arka ekranında da önizleme yapılabilir.

EOS aynasız veya DSLR sistemli fotoğraf makinelerinin avantajlarından biri, herhangi bir çekim senaryosu için ideal lensin takılabilmesidir. Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM ve RF 24-105mm F4L IS USM gibi zoom lensler, lens değiştirmeye gerek kalmadan çok çeşitli odak uzaklıkları ile çekim yapma özgürlüğü sunar. Ancak Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM, RF 50mm F1.8 STM ve RF 85mm F2 MACRO IS STM gibi "daha hızlı" sabit lensler, düşük ışıkta daha yüksek enstantane hızları sağlar. Böylece ISO ayarını çok fazla artırmadan hareketi dondurabilirsiniz. Bu da siyah-beyaz fotoğrafçılıkta görüntü kumlanmasını en aza indirmesi açısından avantajlıdır. Ayrıca, bir sahnedeki ana konuyu öne çıkarmak ve dağınık bir arka planın yaratacağı dikkat dağınıklığını azaltmak için daha sığ bir alan derinliği elde edebilirsiniz.

Güçlü siyah-beyaz görüntüler genellikle çok ince ayrıntılar ve zengin dokular içerir. Elde çekim yaparken bunu korumak için etkili görüntü sabitleme önemli bir avantaj olabilir. Yukarıda listelenen tüm Canon "IS" lensler optik görüntü sabitleme özelliğine sahipken iki Makro IS lensin yakın çekim sırasında daha yüksek etki sağlayan "hibrit" Görüntü Sabitleyicisi vardır. Canon EOS R6, uyumlu bir lensle kullanıldığında 8 stop'a kadar sabitleme sağlayan 5 eksenli IBIS (Dahili Görüntü Sabitleyici) özelliğine sahiptir. EOS R6, yeni nesil otomatik odaklama sistemiyle en zor çekimlerde bile istenen keskinliği yakalamaya yardımcı olur.

Yazan: Matthew Richards