Enstantane hızında ustalaşmanın yolları

Bir görüntünün genel pozlamasını ayarlamanın yollarından biri de fotoğraf makinenizin enstantane hızını değiştirmektir. Bu ayarın başka yaratıcı kullanımları da vardır. Örneğin, görüntülerinizdeki hareket bulanıklığı miktarını (veya netliği) kontrol edebilirsiniz.

İster Canon EOS R100 (1/4.000 saniyeye kadar enstantane hızına sahiptir) ile okulda bir spor gününü çekiyor ister Canon EOS R7 (1/16.000 saniyeye kadar yüksek enstantane hızı sunar) ile vahşi yaşam çekimi yapıyor olun, enstantane hızını uzmanlıkla kullanmanıza ve aksiyon fotoğrafçılığınızı daha iyi kontrol etmenize yardımcı olacak beş ipucunu burada bulabilirsiniz.

Enstantane hızı, fotoğraf makinenizin deklanşörünün açık kaldığı, dolayısıyla sensörün ışığa maruz kaldığı sürenin uzunluğudur. Deklanşör ne kadar uzun süre açık kalırsa sensöre o kadar fazla ışık düşer ve fotoğraf da o kadar parlak olur.

Enstantane hızı, bir fotoğrafın pozlamasını belirleyen üç faktörü temsil eden pozlama üçgeninin bir kenarıdır. Bu üçgenin diğer iki kenarını diyafram açıklığı ve ISO ayarı oluşturur. Diyafram açıklığı lensteki açıklığın ne kadar geniş veya dar olduğudur. Bu ayar sensöre ne kadar ışığın ulaştığını da etkiler. ISO ayarı sensörün ışığa karşı hassasiyetini kontrol eder. Daha yüksek ISO değerleri, daha parlak fotoğraflar sunar ancak genellikle görüntüdeki kumlanmayı da artırır.

1/1.000 saniye gibi yüksek bir enstantane hızı, deklanşörün yalnızca bir milisaniye boyunca açık kalması anlamına gelir. Bu, yüksek hızda ilerleyen bir motosiklet sürücüsü gibi hızlı hareket eden bir konunun hareketini dondurabilir. Ancak yüksek enstantane hızları fotoğraf makinesine daha az ışık girmesi anlamına gelir, dolayısıyla iyi pozlanmış bir fotoğraf elde etmek için bu tür durumlarda diyafram açıklığını genişletir ya da ISO değerini yükseltirsiniz. 1 saniye gibi çok düşük bir enstantane hızı hareket halindeki motosiklet sürücüsünü bulanıklaştırır.

EOS fotoğraf makinelerinin çoğunda, hareketli nesneleri çekmek için fotoğraf makinesinin pozlama ve odaklama ayarlarını otomatik yapan Özel "Spor" Sahnesi Modu bulunur. Bu mod size mükemmel sonuçlar sunar ancak yaratıcılığınızı konuşturmak, belirli bir efekt elde etmek veya hızlı hareket eden bir nesneyi uzaktan tripodsuz çekmek gibi belirli koşullara göre ayar yapmak istediğinizde, kontrolü daha fazla üstlenebilirsiniz.

Enstantane hızını doğrudan kontrol etmek için fotoğraf makinenizi Enstantane Önceliğine (veya Zaman Değeri anlamına gelen Tv'ye) ayarlayın. Ardından fotoğraf makinesinin ana kadranını döndürerek veya EOS R50 ve EOS R8 gibi birçok EOS fotoğraf makinesinde bulunan dokunmatik ekranı kullanarak enstantane hızını ayarlayabilirsiniz. Fotoğraf makineniz, standart bir pozlama elde etmek için diyafram açıklığını otomatik olarak ayarlar. Tam kontrole sahip olmak istiyorsanız Manuel moda (M) geçerek istediğiniz ayar kombinasyonunu seçebilirsiniz.

Kullanılabilen en yüksek enstantane hızı modellere ve mekanik veya elektronik deklanşör seçiminin sunulduğu durumlarda, seçtiğiniz deklanşör moduna göre değişiklik gösterir. Canon EOS fotoğraf makinelerindeki mekanik deklanşör genellikle 1/4.000 saniye veya 1/8.000 saniyeye kadar çıkar. Gelişmiş aynasız EOS R Sistemi modellerinde ise elektronik deklanşör, EOS R3'te olduğu gibi 1/64.000 saniye kadar yüksek hızlara çıkabilir. Otomatik olarak ayarlanan en uzun enstantane hızı 30 saniyedir. Havai fişek fotoğraflarını yakalamak veya ışık izi fotoğrafları çekmek için daha uzun enstantane hızları kullanmak isterseniz Bulb modunu seçebilirsiniz. Bu modda deklanşör, deklanşör düğmesine bastığınızda açılır ve düğmeye yeniden basana dek açık kalır.

Enstantane hızını seçerken dikkate almanız gereken iki nokta vardır: enstantane hızının, elde çekim yaparken "fotoğraf makinesinin titremesi" olarak da bilinen fotoğraf makinesi hareketinden kaynaklanan bulanıklığı önlemeye yetecek kadar hızlı olup olmadığı ve konunun ne kadar hızlı hareket ettiği.

Fotoğraf makinesinin titremesini önlemek için ihtiyaç duyduğunuz enstantane hızı, ortamın ne kadar rüzgarlı olduğu ve dahili görüntü sabitleme özelliğine sahip bir lens veya fotoğraf makinesi kullanıp kullanmadığınız da dahil olmak üzere bir dizi etkene bağlıdır. Ancak lensin odak uzaklığı en önemli faktördür. Ne kadar yakınlaştırırsanız titreme o kadar fark edilir hale gelir.

Bu sorunu ortadan kaldırmak için genel kural, etkin odak uzaklığının tersine eşdeğer veya daha yüksek bir enstantane hızı kullanmaya çalışmaktır. Bu nedenle 50 mm lens ayarıyla 1/50 saniye veya daha yüksek bir hız; 200 mm lensle ise 1/200 saniye veya daha yüksek bir hız kullanabilirsiniz. Ardından konunuzun hızını hesaplamalısınız. Okumaya devam edin.

Hareketli bir konuyu dondurmak için gereken enstantane hızı, konunun fotoğraf makinesinden uzaklığına, hareket ettiği yöne ve hızına bağlıdır ancak muhtemelen düşündüğünüzden daha yüksek bir enstantane hızına ihtiyacınız vardır. 1/250 saniyelik enstantane hızı, yürüyen bir insan gibi yavaş hareket eden bir konuyu donduracaktır ancak uçan kuşlar ve hızlı giden arabalar gibi daha hızlı konuların net çekimleri için 1/1.000, hatta 1/4.000 saniyeye kadar çıkmanız gerekir. Özellikle spor ve vahşi yaşam fotoğrafları çekerken daha yüksek enstantane hızlarında doğru pozlamayı korumak için ISO ayarını artırmaya hazır olun.

Hareketi dondurmanın dezavantajı, nesne artık hareket etmiyormuş gibi görünebilmesidir. Nesne net ancak arka plan bulanıksa hareketli nesnelerin fotoğrafları genellikle daha dinamik görünür. Bu etkiyi elde etmek için enstantane hızının fotoğrafa biraz bulanıklık katacak kadar düşük olduğundan emin olun ve ardından fotoğraf makinesini hareket halindeki nesneyle aynı hızda hareket ettirin. Buna kaydırma adı verilir. Kaydırma için kullanışlı kılavuzumuzdan daha fazla bilgi edinin.

Video çekerken kullanışlı bir genel kural, yaklaşık 1/2R enstantane hızı ayarlamaktır. Burada R değeri, çekim yaptığınız kare hızıdır. Örneğin, Canon EOS R10'da 4K 60p'de çekim yapıyorsanız ideal enstantane hızı yaklaşık 1/125 saniyedir; yani fotoğraf makinesinin çekim yaptığı 60 kare/saniyenin iki katından biraz fazladır. Bu, çok düşük enstantane hızından kaynaklanan bulanıklığı önler ancak çekimlerin daha yüksek enstantane hızları kullanmışsınız gibi atlamalı görünmesini önler.

Bir görüntüyü kasıtlı olarak bulanıklaştırmak veya keskin bir sahnede sadece hareketli öğeleri bulanıklaştırmak için nispeten uzun bir pozlama (örneğin bir saniyeden uzun, düşük bir enstantane hızı) kullanabilirsiniz. Ancak fazla pozlamayı önlemek için daha dar bir diyafram açıklığı (f/16 veya f/22 gibi daha yüksek bir f sayısı), daha düşük bir ISO ayarı veya fotoğraf makinesine giren ışık miktarını sınırlamak için ND filtresi kullanmanız gerekir. Artık fotoğraf makinesini pozlama sırasında hareket ettirebilir (tüm fotoğrafı bulanıklaştırır) veya tripod kullanarak fotoğraf makinesini sabit tutabilir ve sahnenin yalnızca hareketli parçalarının bulanıklaşmasını sağlayabilirsiniz. Bir doğa manzarasındaki dalgaları ve akan suyu yumuşatmak ya da bir şehir manzarasındaki hareketli araçları ve insan kalabalığını bulanıklaştırmak için ikinci tekniği deneyin.

30 saniyeden uzun pozlamalar için Bulb modunu kullanın. Bazı Canon fotoğraf makinelerinin mod kadranlarında "B" ayarı bulunurken, bazılarında ise enstantane hızlarında görüntülenen "BULB" seçeneğine gitmek için önce "M" (Manuel) ayarının yapılması gerekir. Deklanşör düğmesine basıldığında oluşan sarsılma riskini ortadan kaldırmak için uzaktan kumandalı zamanlayıcı veya kablolu uzaktan kumanda kullanmak yararlı olabilir. Akıllı telefonunuz üzerinden fotoğraf makinenizi uzaktan kontrol etmek için Canon Camera Connect uygulamasını da kullanabilirsiniz.

Enstantane hızını ve nasıl kontrol edildiğini anlamak, fotoğraf makineniz ve lensinizden en iyi şekilde yararlanmanızı sağlayarak her zaman mükemmel görüntüler yakalamanıza yardımcı olur.


Yazan: Marcus Hawkins ve Pete Wolinski